Je hand is koud mijn lief
Die hand, die me zo vaak streelde
Die ontroering bracht en tederheid
Maar ook hartstocht die wij samen deelden
In het donker
Gefluisterde woorden
Van overgave en liefde
Die niemand anders hoorde
Je hand is koud mijn lief
Ik kus je vingers zacht
Ik zal alleen verder moeten gaan
Alleen in de eenzame nacht
goeiemorgen lieve mensen
En dan ineens gebeurt waar we al zo lang van wisten dat we naar toe gingen en de wereld staat stil, alle kleuren vervagen en mijn hart brak.
Zondag, vorige week, het lijkt nu een eeuiwgheid geleden, kreeg ik Martin eindelijk zover om uit de badkamer te komen en naar bed te gaan zodat ik die badkamer even een goede beurt kon geven, het was hoognodig, en snel een douche te nemen. Hij viel vrijwel meteen in slaap en heeft tot maandagmorgen 6 uur geslapen.
Maandag morgen duurde het tot bijna elf uur tot Allison, de hospice zuster kwam en ik belde dus naar het werk dat ik er later zou zijn want ik wilde haar een aantal dingen vragen. Zijn bloeddruk was goed, ook zijn hartslag regelmatig en het zuurstofgehalte in zijn bloed was weer terug op 97 % dus ze zei dat alles er goed uitzag. Hij lag toen dus nog steeds in bed, wilde er niet uitkomen, zei dat hij dat niet kon. Hij was zo zwak dat hij zelfs niet alleen kon omrollen op een zij. Ze bestelde nieuwe medicatie en toen zei ik tegen haar, ik denk dat hij erger is als je denkt, oh nee zei ze, hij heeft nog weken te gaan en zal nog veel meer achteruit gaan voordat het zover is.
Maar de dood heeft een eigen plan.
Toen ik in de keuken was om mijn lunchtrommeltje klaar te maken hoorde ik een bons en een roep, hij was weer naar de badkamer gestrompeld en was voorover gevallen, met zijn hoofd tegen de badkamerraam. De jalouzieen waren dicht en dat heeft ervoor gezorgd dat hij zich niet gesneden had maar die raam was aan diggelen. Ikke naar het werk gebeld, ik kom niet, ik laat hem niet alleen. Ik heb de hor afgeplakt met karton en duct tape want er kwam koude lucht door die kapotte raam en toen Susan gebeld want de vader van een haar kinderen, Olivia, heeft een bedrijfje - windows and doors - en zijn truck stond op haar oprit. Hij kwam kijken en meten, 75 dollars maar omdat ik het was en zo zou hij het voor 50 repareren. Dat opgezet voor woensdag middag, mijn schat weer in bed. Hij wilde niks eten, alleen kleine slokjes thee kreeg ik erin, hij wilde geen medicatie, alleen mij, zijn rug wrijven, zijn hand vasthouden. Na een redelijke nacht ging ik dinsdag werken, Raini had vrij maar moest rond de middag naar de rechtbank voor iets met haar rijbewijs en dan zou Ian hier zijn zolang. Rond vijf uur voelde ik dat ik naar huis moest maar toen ik hier kwam was alles rustig en ik lang vroeg in bed, fijn langs hem. We praatten een beetje en toen slapen.
Woensdag morgen, Raini was vrij en ik drukte haar op het hart, ga nergens heen, controleer hem geregeld en de man van de raam komt vanmiddag. Tijdens mijn lunch deed ik snel wat boodschappen en 5 minuten voordat ik weer moest inloggen aan de telefoon ging mijn telefoon, Martin : baby, ik denk dat je beter direct naar huis moet komen, ik wil naar hospice. Ik was even helemaal van de wap want dat was het allerlaatste wat ik had verwacht. Ik sloot alles af, meldde me af en ging met tranen in mijn ogen naar huis.
Hij lag in bed, hij kon niet meer naar de badkamer en voelde zich ontzettend rot, hij zei, ik heb alles vies gemaakt. Ik vertelde hem dat het niks uitmaakte en waarom hij naar hospice wilde. Hij vertelde dat hij niet nog een nacht zo aankon, dat hij wist dat Raini en ik hem niet uit bed konden tillen en dat hij graag een beetje op krachten wilde komen en dan weer terug naar huis. Mijn lieve schat wilde niet dat ik teveel hooi op mijn vork nam.
Ik belde hospice en tussen 4 en 5 kwam Allison kijken. Ze zei dat ze dacht dat hij zover was maar weer waren alle vital signs goed. Ze duwde hospice opname ver weg (waar ik achteraf heel blij mee ben) en bood aan een ziekenhuisbed te bestellen en een po stoel voor in de kamer, ook opende ze dat mysterieuze doosje. Ze nam er twee strips met pillen uit tegen de misselijkheid en toen vroeg ze Martin, je wilt toch nog niet dood of. Heck no zei hij, i want be a smartass a little longer. Wanneer komt het bed ? Morgenvroeg. Ik zei tegen hem, dan mag je nog een nacht langs mij slapen. Reken er maar op antwoordde hij, dat ik wakker houd, ik zal me vannacht niet inhouden zoals afgelopen nacht. Je maakt me maar wakker als het nodig is, zei ik.
Nadat de zuster was heb ik de rest van de avond langs hem doorgebracht. Ik had de badstoel langs de kant van het bed gezet en zat daar. Ook kon ik hem verschonen en later toen het kouder was ging ik lekker onder de dekens langs hem. We praatten nog wat, ik liet hem hele kleine beetjes drinken uit de tuimelbeker die ik gehaald had, met powerade want hij was uitgedroogd, dat veroorzaakte de maagkrampen en de misselijkheid. De zuster was in staat op hem zijn morfine te geven en de methadon, ik gaf hem nog een extra oxycodone op zijn verzoek.
Tussen elf en twaalf zei hij, jij moet ook wat drinken maar ik zei dat ik geen dorst had en al mijn tanden gepoetst had, hij zei ok. Ik zei, nu gaan we slapen want ik ben moe, ik zei, i love you, hij zei, I love you too, ik liet de lamp aan zijn kant aan en viel in slaap.
Rond 2.30 werd ik wakker doordat hij hardop praatte. Ik verstond, do it or not, help me en dan iets onverstaanbaars. Hij had zijn ogen heel wijd opengesperd en herkende me helemaal niet, keek gewoon langs me heen. Ik vroeg wat ik kon doen maar hij bleef dezelfde zin herhalen en knarste heel erg met zijn tanden. Toen ik het bekertje pakte en hem vroeg om zijn mond open te doen om te drinken probeerde hij dat maar hij kreeg zijn tanden niet van elkaar. Hij leek in paniek dus het eerste wat me te binnen schoot was muziek om hem rustig te krijgen. Ik begon te neurieen, Claire de Lune van Claude Debussy, zijn favoriete klassieke muziek Ik deed de tv aan en leve Smart TV, ik ging naar youtube en vond een opname die een uur duurde, ik masseerde langzaam, zachtjes zijn nek en de onderkant van zijn hoofd en langzaam ontspande hij een beetje, zei niks meer en viel in slaap. Ik viel ook in slaap maar precies een uur later werd ik weer wakker. Het was geen kreunen maar een monotoom gehum, hij knarste nog steeds met zijn tanden en rochelde nu ook. Hij probeerde met zijn hele bovenlichaam adem te halen, zijn kleur was wasbleek, zijn lippen blauw en ijskoud. Rond die tijd kwam Raini thuis, ze was uitgeweest en ze hoorde hem en mij tegen hem praten maar ze wilde niet storen. Tien minuten later ging ik even naar de computerkamer om een sigaret te roken, en afstand, even na denken en huilen en ze vroeg wat er was. Ik zei, hij is weg Raini, ze dacht dat hij gestorven was maar ik legde uit, hij kent mij niet, zijn geest is al weg. Ze ging met mij in de slaapkamer, ik op de stoel, zij aan de andere kant van hem op bed en zei daddy, what are you doing. Hij reageerde ook niet op haar, zijn ogen rolden van links naar rechts, van boven naar beneden. Ze vertelde me dat ze vanalles opgezocht had en gelezen dat op het laatst je de beheersing over je spieren verliest en niet meer kan slikken, vandaar dat ogen draaien, het rochelen en ook die kaakspieren. We zaten daar een tijdje, ik hield zijn hand, streelde zijn gezicht en vertelde hem hoe moedig hij was geweest, hoe trots ik op hem was en hoe ontzettend veel ik van hem hield.
Opeens zag ik een traan in zijn ooghoek en hij begon veel lichter te ademen, het krampachtige was helemaal weg. Ik zei tegen Raini, het is bijna voorbij, ik weet het gewoon. We hadden al hospice gebeld en de zuster had een kwartiertje nodig voor naar ons toe te komen.
Hij hield op met ademhalen, ik begon te huilen en zei tegen Raini, he is gone maar na wat een eeuwigheid leek ademde hij weer, heel lichtjes, als de vleugels van een vlinder en een wonder gebeurde. Zijn ogen vonden mij, he keek heel strak naar mij, zonder te knipperen en hij glimlachte, een mondhoek en weer een traan. Ik zei, hij glimlacht en ze zei, dat kan een spierreatie zijn maar nee hoor, hij bleef mij aankijken en toen, weer een glimlach, toen nog een ademhaling en mijn lief ging op zijn reis naar de eeuwigheid. Ik bleef achter met het mooiste geschenk dat ik ooit kreeg, de wetenschap dat hij me zag en bedankte met die glimlach, zijn liefde toonde en een vrede daalde over ons beiden.
Raini en ik hielden elkaar vast, 5 minuten later arriveerde de zuster die de dood vaststelde en telefoontjes pleegde want doordat Martin zijn lichaam aan de wetenschap doneerde moest hij zo snel mogelijk afgehaald worden. We lieten haar hem verzorgen, ze vroeg of een favoriete zeep had, heel attent en waste hem en ik zocht een tshirt uit, zijn Honda repro shirt waar hij zo trots op was. Hij lag er heel mooi bij en ik knipte een lok van zijn haar af, van de onderkant zodat ik zilver en donker bij elkaar had, ik bond er een lintje om en die lok zit nu in het lijstje op onze trouwfoto.
Ook belde ik Tom en vroeg hem om Martin's moeder in te lichten, ik kon het niet aan om het haar over de telefoon te vertellen dat haar jongste zoon er niet meer was.
Raini belde haar broer en zus en haar moeder. Kelly vertelde haar dat ze het al wist, op de tijd dat Martin overleed begonnen bij haar de lichten te knipperen, ze gingen helemaal uit en toen weer aan, een van de kinderen werd er zelfs wakker van.
Ondanks dat ik het wilde eerst, heb ik toch een foto van hem gemaakt, hij lag er zo vredig en mooi bij, zijn huid helemaal glad en ik zat een hele tijd weer langs hem en praatte tegen hem. Tijd heeft even geen betekenis en voordat ik het wist waren de mensen van de begrafenisondernemer er om zes uur. Ze konden niet de brancard in de slaapkamer rijden dus die stond in de kamer, Ze droegen hem voorzichtig naar de kamer na hem in een laken te hebben gewikkeld en daar kregen Raini en ik nog even de tijd om voor de laatste keer afscheid te nemen. Ik kustte hem, zij wilde dat niet doen - ik denk dat ze het akelig vond hem aan te raken - en ik zei dat ze hem mee konden nemen. Wat heeft het voor zin, zei ik, om het langer uit te stellen, ik heb alles gezegd wat ik wilde zeggen.
Nadat ze hem meegenomen hadden ging de zuster ook gauw genoeg weg en wij waren alleen. Het was ontzettend koud in huis, het vroor buiten en aangezien Raini nog helemaal niet geslapen had ging zij een paar uurtjes onder de wol. Ik haalde het bed af en maakte de matras schoon. Maar weer koffie, proberen te slapen wat niet lukte, een behoorlijke hoofdpijn en gewoon helemaal van streek. Rond zeven uur belde ik Kevin en vertelde hem het nieuws, ook vroeg ik hem om Donna te bellen, ook belde ik een paar andere mensen zoals Susan. Natuurlijk ook het werk, ik kreeg later een telefoontje van Gwen, hoofd HR die me vertelde dat ik 3 dagen vrij kreeg en ik moest maandag maar bellen of ik meer nodig had, dan zou ze vakantie of onbetaald regelen, geen probleem.
Er kwamen telefoontjes binnen, ook op zijn telefoon, voicemails maar ik kon er niks meer want ik had zijn voicemail code niet.
Ik kon niet op houden met huilen, steeds als ik weer wat zag van hem, zijn geur, zijn spulletjes. De zuster had alle medicijnen meegenomen maar ik had wat slaappillen achtergehouden maar wilde niet gaan slapen. Ik wilde er zijn als Ian en Darian zouden komen wat pas veel later die dag gebeurde. Ik dwong mezelf wat te eten en Kevin kwam. Hij maakte de open haard aan, mij lukte het niet. Rond elf uur kwam April met Ravyn , ze had gebeld, ze had het heel moeilijk gehad om het haar uit te leggen. Ravyn gaf mij een dikke knuffel, ze had grandpa op zondag nog gezien en een kus gegeven. We praatten wat over Martin en over het leven na de dood, April vertelde dat ravyn altijd zei dat mensen die dood gaan altijd terugkomen. Ik vroeg haar, komt grandpa ook terug en zij zei, ja maar als iemand anders, hij is dan jong. Ik zei, als een babietje en ze zei, ja en dan groeit hij in jouw buik. Ik zei, oma kan geen babietjes meer krijgen, ze zei why, ik zei, i am too old en ze keek me aan en zei, but you will be someone else also. Dat gaf mij zoveel troost, ik kan het niet uitleggen, het geluksgevoel wat ik voelde.
Ze bleven tot 4 uur en daarna kwamen Ian en Darian, vooral Ian was totaal van de kaart, zijn vader was zijn grootste idool. Darian kon niet ophouden met huilen, ze bleven niet alleen, net genoeg om samen een jointje te roken zoals ze woendagmiddag ook nog samen met Martin deden.
Daarna kwam Susan, zoals het hier gewoonte is, met eten. Ze had lekkere zalmkoekje gemaakt en ik at er een paar. Ik moest toch even melk halen en ging voor het eerst weer naar buiten. Het was nog steeds heel koud, in sommige delen van Jacksonville vielen zelfs sneeuwvlokjes maar niet bij ons. Ik betrapte me erop dat ik in de winkel naar dingen zocht die Martin lekker vond.
Ik wilde niet en wel gaan slapen, Raini was weg, ze kon niet thuis zijn en dat snapte ik wel, ik keek nog wat tv en ging toen toch naar bed. Het was heel moeilijk om naar die plek te kijken die vanaf nu leeg zal blijven, ik voelde hem overal. Ik nam een van zijn slaappillen en viel meteen in slaap en werd de volgende morgen om 7 uur wakker als altijd. Geen dromen, rust en vrede maar toen ik wakker werd was daar weer die lege plek. Ik liep naar de keuken en zag vol verbazing dat een specht broodkruimeltjes pikte op mijn tafeltije buiten, die specht is er elke morgen nu, als ik wakker word.
Kelly kwam met Darian, baby Josh en Ravyn. Ik skypte met Frank en ze vertelde Frank dat grandpa in heaven was, de mooiste ster van allemaal aan de hemel. Ik denk dat zij mijn beste troost is met haar lieflijkheid en haar knuffels. Kelly had het er natuurlijk ook heel moeilijk mee en we praatten lang over Martin en haar herinneringen. Ze vertelde me dat ze blij was dat ik er voor hem was geweest, ik hoorde van verschillende mensen oa Ian en Kevin dat Martin hen de vorige week vertelde dat hij voelde alsof hij de loterij gewonnen had met mij.
Raini had nog vrij maar weer, ze kon niet thuis blijven en ging met vriendinnen lunchen en kwam pas laat die avond thuis dus ik was de meeste tijd alleen. Ik maakte een tafel op, het bloemstuk dat David en betty vanuit Texas hadden laten bezorgen en een ontzettend boeket van dokter Michel, Martin's huisarts met lelies en gele rozen. Kaarsjes hebben gebrand bij zijn foto en bij de foto van pap en moeder sinds donderdagmorgen en ik legde wat persoonlijk dingen en foto's van Martin op de tafel erbij, een rustpuntje in de chaos.
In de nacht van vrijdag op zaterdag, zonder slaappil werd ik om 4.25 wakker, de tijd dat hij overleed en weer even deed het zoveel pijn maar ik sliep toch weer in.
Ik heb geskyped in de laatste dagen met Ine, met Marianne en met Rob en Frank, ze wilden samen met mijn broers iemand hier naar toe laten komen om bij mij te zijn maar ik heb gezegd, nu even niet, ik kan niet kiezen wie en ik wil graag iemand hier hebben maar als alles een beetje gezakt is zodat ik ook de mooie plekjes kan laten zien waar Martin en ik zo van hielden. We kwamen overeen dat er een kleine advertentie in het Bledje zou komen.
Gisteren belde mum me op, ik had vrijdag al met haar gebeld en ze wilde komen maar het duurde nog 3 uur voor ze er was. Ze huilde heel veel en vertelde over hem, ik vroeg wat ik kon geven, ze zei...Martin...en toen wilde ze koffie. Ze vertelde me dat ze niet zo'n goede moeder was geweest, dat ze niet veel daar was voor haar jongens en dat de jongens veel alleen hadden moeten zijn. Ik vertelde haar dat Martin altijd zei dat hij bewondering had hoe ze drie jongens eigenlijk alleen opvoedde met hard werken en dat ze altijd een dak boven hun hoofd hadden en eten op de tafel. Ik wist niet hoe ik haar moest vertellen waarom hij haar niet meer zien, het was heel moeilijk. Ze smeekte mij niet te verhuizen en als ik dat deed om haar Ushuaia terug te geven. Ik zei dat ik voorlopig nog nergens naar toen ging en dat ik dacht dat als ik dan terug naar Nederland ging, Ushuaia er waarschijnlijk niet meer zou zijn, ze wordt tenslotte 18 jaar oud volgende maand.
Nadat zij weer naar huis ging kwam Susan even en daarna kwam Lillie, mijn Roemeense overbuurvrouw met...eten. Ze had kip die net zo smaakte als mijn moeder's kip en een Roemeense groenteschotel, ik heb een klein beetje gegeten en toen zij weg was kwamen de kids weer. Ik was al bijna op weg naar bed maar schonk mij een glaasje wijn in en bleef nog even op. Daria vertelde me dat ze een film had gekeken, heel ontroerend over iemand die overleed en dat ze daarna op de badkamer wel 45 minuten zat te huilen. Opeens voelde ze alle haren op haar lichaam overeind staan en ze hoorde Martin's stem in haar hoofd. Hij zei, it is ok sweetheart (dat was zijn koosnaampje voor haar ) i will always love you, that will never change. Ik vond dat zo mooi, hij zorgt eerst voor de mensen die het veel harder nodig hebben als ik. Ik sliep weer de hele nacht door en werd om half negen wakker.
Vanmorgen was er weer die specht, hij moet wel vegetarier zijn want normaal eten ze insecten. Toen was ik klaar voor dit blog en om naar Minse Winse te luisteren met een hele mooie plaat van Bert en Helene en van Brigit, bedankt.
Ik weet nog niet wat vandaag zal brengen, ik 'geniet' van de rust, de stilte, mijn ontzettend gevoel van vrede dat bij me is sinds die glimlach, van al de lieve berichtjes in de mail, op facebook, van zoveel warmte en kracht die ik daarvan krijg. Mijn leven zal nooit meer hetzelfde zijn zonder hem, alle mooie maar ook moeilijke dingen maar ook nu voel ik de kracht en het sterk zijn, hij heeft me gesteund in mijn zoektocht naar wie ik ben en een ding weet ik zeker, hem te zien sterven heeft gezorgd dat ik dadelijk niet bang ben als het mijn tijd is om te gaan
Mariet xxxxx
Een laatste woord gestameld
Een laatste blik naar mij
De kilte grijpt mij naar de keel
Je leven is voorbij
De stilte oorverdovend
Mijn hart voorgoed verscheurd
De pijn is meer dan ik dragen kan
Het ergste is gebeurd
Ik ben je kwijt
Ik verloor je aan de dood
Maar mijn liefde zal nooit minder zijn
Diep, dieper, hemelshoog
Nu zijn alleen herinneringen
Een foto, een briefje, je stem
Dat is wat ik met mij neem
Wat mij troost als ik eenzaam ben
Jij leeft voort in mijn gedachten
Wat we deelden, wat ons verbond
En ik kan alleen maar dankbaar zijn
Dat de hemel jou naar me zond
Ik ben je kwijt
Verloor jou aan de dood
Maar mijn liefde zal nooit minder zijn
Diep, dieper, hemelshoog
